Niemal w każdym warsztacie samochodowym można spotkać się z urządzeniem do kontroli mocy pojazdu. Szereg wymagań dotyczących stanu technicznego zwiększa zapotrzebowanie na regularne monitorowanie.
Moc silnika to jeden z najważniejszych parametrów, który należy wziąć pod uwagę podczas zakupu samochodu. To właśnie od mocy zależy to, jakie przyspieszenie będzie miał zakupiony pojazd oraz jakie maksymalne prędkości będziemy mogli nim osiągnąć. Parametr ten jest wynikiem pomnożenia momentu obrotowego przez obroty, które występują przy danej wartości. Ogólnie rzecz ujmując – moc samochodu mówi nam, ile momentu obrotowego jest dostępne przy zadanej prędkości obrotowej.
Ale po co właściwie mierzy się moc samochodu? Pomiar na hamowni to doskonały sposób na sprawdzenie stanu technicznego jednostki napędowej. Szczegółowe wykresy przedstawiające moc i moment obrotowy silnika w zależności od obrotów wykażą, czy nastąpiła jakaś usterka, czy wszystko jest w najlepszym porządku.
Zacznijmy od tego, czym właściwie jest hamownia, ponieważ nie dla wszystkich może być to oczywiste. Jest to mobilne bądź stacjonarne urządzenie pomiarowe, dzięki któremu można pozyskać ważne dane, niezbędne do wyznaczenia charakterystyk silnika. Hamownie można podzielić na dwie podstawowe grupy:
Hamownie podwoziowe dzielą się dodatkowo na obciążeniowe i inercyjne. Podczas kontroli za pomocą takiego urządzenia samochód wjeżdża na specjalne rolki, a następnie poddawany jest badaniom. Jeśli chodzi o hamownie silnikowe, to wymagają one wymontowania jednostki napędowej z samochodu. Pomiar jest o wiele bardziej precyzyjny niż w przypadku hamowni podwoziowej, jednakże samo urządzenie jest bardzo drogie. Z tego względu najczęściej wykorzystywanym urządzeniem do pomiaru mocy jest hamownia podwoziowa.
Większość warsztatów samochodowych dysponuje hamownią podwoziową. Rzadko się zdarza, aby ktoś korzystał z hamowni silnikowej, ponieważ są to bardzo skomplikowane, a co za tym idzie bardzo drogie urządzenia pomiarowe. Na taki pomiar decydują się zazwyczaj jedynie producenci silników bądź różnego rodzaju firmy tuningowe.
Jeśli chodzi o sam koszt usługi, ceny różnią się w zależności od konkretnego warsztatu. Zazwyczaj za pomiar na hamowni będziemy musieli zapłacić od 100 do nawet 300 złotych. Istnieją również hamownie motocyklowe, jednak ceny są bardzo zbliżone do tych obejmujących zwykłe samochody osobowe.
Aby przeprowadzić pomiar na hamowni podwoziowej, w pierwszej kolejności należy umieścić pojazd na rolkach urządzenia. Samochód zostaje przypięty do podłoża w celu unieruchomienia – jego koła będą się kręcić, pomimo że sam nie ruszy się z miejsca. Koła z kolei napędzają rolki hamowni. Po uwzględnieniu średnicy, masy czy momentu bezwładności rolek badane jest przyspieszenie, na podstawie którego wyznaczana jest moc. Z racji tego, że moc badana jest za pośrednictwem kół samochodu, a nie bezpośrednio z silnika, pomiar nie jest w stu procentach dokładny. Wynika to m.in. ze strat energii.
Badanie na hamowni podwoziowej można przeprowadzić na dwa sposoby. Są to metody: inercyjna i obciążeniowa. Metoda inercyjna zapewnia pełną swobodę rolek, zatem kręcą się one zgodnie z napędem kół. Jeśli chodzi o metodę obciążeniową, to rolki są w pewnym stopniu hamowane. Zadaniem kół samochodu jest więc pokonanie stawianych oporów. Metoda obciążeniowa lepiej odwzorowuje zachowanie się samochodu w rzeczywistych warunkach drogowych.
Jak już wspomniano, hamownia silnikowa jest o wiele bardziej precyzyjna od hamowni podwoziowej. Wynika to ze sposobu pomiaru. Można powiedzieć, że przeprowadzając pomiar mocy za pomocą hamowni podwoziowej, dokonuje się tego jedynie w sposób bezpośredni – za pomocą kół. Warto więc zaznaczyć, że rzeczywisty moment obrotowy silnika mierzony jest tylko na hamowni silnikowej. Na tej drugiej jest on wyliczany na podstawie sił oddziałujących na rolki oraz oporów.
Poza pomiarem mocy czy momentu obrotowego za pomocą hamowni można sprawdzić również takie parametry, jak ciśnienie doładowania, skład mieszanki, czy temperaturę spalin. Jest to możliwe dzięki czujnikom, z których następnie odczytywane są cenne informacje.
(fot. pixabay.com)
